Dorpspunten: winkelen, diensten en ontmoeten in de buurt

Midden maart werden twee workshops georganiseerd over buurtpunten. De eerste workshop kaderde binnen het LEADER-project “Busje komt zo, vervoersoplossingen voor de Vlaamse Ardennen”. Met dit project willen TreinTramBus en Regionaal Welzijnsoverleg Oudenaarde vervoersoplossingen aanreiken voor de regio Oudenaarde, met het oog op het verminderen van vervoersarmoede en vereenzaming, in het bijzonder bij kwetsbare groepen zoals ouderen, mensen met een beperking of mensen met een laag inkomen. Er wordt daarbij enerzijds ingezet op het reeds bestaande mobiliteitsaanbod (openbaar vervoer, Minder Mobielen Centrale, taxi-abonnementen, vervoer naar voorzieningen,…). Anderzijds wordt er ook gezocht naar manieren om dit aanbod te verbeteren, efficiënter in te zetten, beter op elkaar af te stemmen en dichter tot bij de doelgroep te brengen. Ten slotte wordt ook de haalbaarheid van nieuwe mobiliteitsoplossingen onderzocht, zoals het concept van buurtpunten. De workshop vond plaats tijdens een bezoek aan het Dorpspunt van Beveren a/d Ijzer, een mooi voorbeeld van maatschappelijke inbedding van de zorg, de creatie van wederzijdse betrokkenheid en een oplossing voor het aanbieden van diensten in afgelegen woonkernen. 

De tweede workshop kaderde binnen het project “Ons Buurtpunt” van het Netwerk Duurzame Mobiliteit, Cera en het Innovatiesteunpunt voor Landbouw en Platteland. Met dit project willen de drie organisaties samen lokale spelers op weg helpen om een buurtpunt op te richten. Via een lerend netwerk worden lokale actoren heel direct ondersteund in de uittekening van een eigen actieplan dat alle kansen in zich draagt voor een effectieve realisatie. Deelnemers aan het lerend netwerk ontvangen coaching door experts die hen helpen om een buurtpunt op te starten. Onze collega Tom Maertens is één van die experts.

Tom heeft zich de voorbije jaren grondig verdiept in het DORV-concept, de Duitse variant van buurtpunten die in 2004 onstond in een dorpje in de buurt van Aken. Een DORV-centrum centraliseert enerzijds een aantal basisproducten en -diensten: verse voeding, kruidenierswaren, drank, een postpunt, een afhaalpunt voor gemeentelijke documenten, een strijkdienst, enz. Ook lokale producenten kunnen hier hun producten aanbieden. Hierdoor zijn dorpsbewoners minder snel aangewezen op de auto om te voorzien in hun basisbehoeften. Anderzijds is het DORV-centrum ook een sociale ontmoetingsplaats met een aangename ruimte voor een babbel en allerhande kleinschalige socio-culturele activiteiten zoals thema-avonden, filmavonden, workshops, vergaderingen, enz. DORV-centra en buurtpunten kunnen in de toekomst ook een belangrijke rol spelen in het mobiliteitsnetwerk en diverse mobiliteitsdiensten aanbieden: een huur- of uitleendienst van (elektrische) fietsen, een standplaats voor deelauto’s, een uitgebreide dienstverlening die informeert rond mobiliteitsproblemen en –diensten, enz. Deze mobiliteitsfunctie van een buurtpunt vertoont heel wat raakvlakken met het concept van mobipunten, die op buurtniveau toegang bieden tot verschillende vervoersmodi of de mogelijkheid geven om van de ene op de andere modus over te stappen. Het concept van buurtpunten is met andere woorden een meer geïntegreerde benadering dan het concept van mobipunten. Het bereikbaar maken van belangrijke maatschappelijke functies is bovendien de belangrijkste doelstelling van het decreet basisbereikbaarheid.  

Tom werkte mee aan de oprichting van een buurtpunt in Langerbrugge-Kerkbrugge (Evergem) en werkt sinds 2017 aan de implementatie van het DORV-concept in Belzele (Evergem). Tom is de contactpersoon in Vlaanderen voor DORV-Zentrum GmbH, dat al in 50 Duitse dorpen en stadswijken initiatiefnemers en bewoners begeleidde bij de oprichting van een DORV-centrum. Samen met DORV-Zentrum GmbH begeleidt Scelta Mobility graag Vlaamse initiatiefnemers en buurtbewoners bij de oprichting van hun (coöperatief) buurtpunt.